In de media lezen we dat het aantal mensen met een burn-out schrikbarend is toegenomen en dat burn-out meer bij vrouwen dan bij mannen voorkomt. Als mogelijke oorzaken geeft men aan: toename van tijdelijke contracten en vrouwen besteden naast hun werk ook meer tijd aan de opvoeding en aan mantelzorg. Het zal zeker een rol spelen. Tevens geeft men aan dat de diagnose “burn-out” niet altijd terecht wordt gegeven. Er is dan eerder sprake van overspannenheid of van een depressie. Maar toegeven dat je depressief bent, doet men niet graag.
Ik begeleid al 25 jaar mensen met overmatige stress, depressieve klachten en burn-out en betrokkenen gaan daar zeer verschillend mee om. In mijn opleiding tot psychiatrisch verpleegkundige leerde ik het begrip “ziektewinst” kennen. In mijn werk als psychiatrisch verpleegkundige, en later als groepstherapeut in de praktijk van een psychiater, kreeg ik daar ook mee te maken. Men maakt dan op een oneigenlijke manier “gebruik” van diens ziekte, met o.a. slachtoffergedrag. Een lastig aspect in de begeleiding, want er is wel degelijk e.e.a. aan de hand bij de betrokkene. Dit gedrag komt ook voor bij mensen met overmatige stress. Zij zijn dan slachtoffer van de omgeving; bijvoorbeeld de werkgever, het management en/of de collegae. Iemand met serieuze klachten wegzetten en veroordelen op basis van dit slachtoffergedrag is uiteraard geheel uit den boze, maar ook dat komt voor. Met als gevolg dat betrokkene in de weerstand schiet en zich niet serieus voelt genomen.
Werkstress is individueel bepaald en komt op alle niveaus in organisaties voor. Zelfs bij toezichthouders. Tevens is stress heel vaak een mengeling van stress veroorzaakt in de privésfeer en in de werksfeer. In de 25 jaar dat ik nu mensen daarin begeleid, constateer ik dat er werkgevers zijn die ik moet begeleiden om te voorkomen dat zij blijven doorgaan met het veroorzaken van oneigenlijke stress, maar dat ik hen ook moet beschermen tegen het op een oneigenlijke manier afwentelen van privé-problematiek op de werkgever.
Omgaan met mensen met overmatige stress, met burn-out-klachten en met depressieve klachten is dus best lastig. Daar komt nog bij dat het ziek zijn van een ander de omgeving confronteert met diens eigen kwetsbaarheid. Dat is er mede de oorzaak van dat collegae en managers de zieke het liefst vermijden, hetgeen weer een negatief effect kan hebben op de betrokkene. Daarom begeleid ik ook de directe omgeving. Want goed om kunnen gaan met overmatige stress, burn-out, depressiviteit en andere psychosociale klachten, waarbij het niet erg zichtbaar is dat men iets mankeert, is niet zo vanzelfsprekend. Door het investeren in Regietrajecten worden er heel wat onnodige kosten bespaard. Het resultaat daarvan is namelijk minder (oneigenlijk) verzuim en betere inzet, motivatie en betrokkenheid, alsmede goed werkgeverschap en effectiever management. En, nog belangrijker, men pakt weer de regie in leven, wonen en werken, waardoor ook recidieven worden voorkomen. Geluk en succes is dan (weer) realiseerbaar! En dat gun je toch niet alleen jezelf, maar ook de ander. De drempel om hulp te vragen is vaak hoog. Geef jezelf of de ander dus dat duwtje in de rug.
Wilt u er meer informatie over, stuur dan een mailtje naar bjpvandermieden@pyramide.nl.