Doelstelling is dat in 2015 alle kinderen, zowel meisjes als jongens, in de hele wereld naar de basisschool gaan en deze ook afmaken. Op dit moment zijn er ongeveer 115 miljoen kinderen die in de leeftijdsgroep zitten om basisonderwijs te volgen, maar dit niet doen. In de ontwikkelingslanden gaat 1 op de 5 kinderen nog niet naar school. Het merendeel daarvan zijn meisjes. In bijna alle ontwikkelingslanden voltooien meer jongens dan meisjes basisonderwijs.

De resultaten tot nu toe

Op dit millenniumdoel is sinds 1990 wel vooruitgang geboekt. Het aantal jonge mensen in ontwikkelingslanden dat kan lezen en schrijven is gestegen van 81 procent in 1990 tot 85 procent in 2004. Ging in 1990 79 procent van de kinderen in de basisschoolleeftijd naar school, in 2004 was dat gestegen tot 86 procent. Deze stijging zien we in alle regio’s. Vooral Zuid-Azië, en met name India, heeft grote stappen vooruit gezet. In deze regio is de netto scholingsgraad gestegen van 72 procent in 1990 tot 89 procent in 2004. In West-Azië en het Midden Oosten is amper vooruitgang geboekt en is het percentage schoolgaande kinderen 83%. De vooruitgang gaat daar niet snel genoeg. Ondanks de vooruitgang blijft ook de situatie in Sub-Sahara Afrika, in Zuid-Azië en in Oceanië zorgwekkend. Als de huidige trends zich doorzetten zal in deze regio’s de doelstelling voor 2015 niet gehaald worden. In Zuid-Azië gaat 80% van de kinderen naar school, in Sub-Sahara Afrika slechts 62%. In landen als Burkina Faso, Eritrea, Ethiopië, Mali en Niger gaat nog steeds minder dan de helft van de kinderen naar de basisschool.

Oorzaken van uitval

Het gaat bij dit Millenniumdoel niet alleen om het volgen van onderwijs maar ook om het voltooien ervan. Kinderen kunnen vaak hun school niet afmaken. Het aantal afvallers is vooral hoog in Sub-Sahara Afrika. In deze regio was in 2004 het percentage van de kinderen dat slaagt voor de basisschool slechts 58 procent. Dit is wel een lichte vooruitgang ten opzichte van de 50 procent in 1990.

Een van de oorzaken is Aids. Hierdoor verliezen veel kinderen hun leraar of moeten ze thuis helpen als één van de ouders ziek wordt. Een andere oorzaak is het gebrek aan geld. Vaak worden kinderen thuis gehouden om mee te helpen in het huishouden of een bijdrage te leveren aan het gezinsinkomen. Leraren hebben vaak en tweede baan, waardoor ze niet altijd komen opdagen. Het volgen van basisonderwijs is sterk gerelateerd aan het inkomen van de ouders. De kinderen met ouders in de groep van de allerarmsten volgen drie keer minder vaak basisonderwijs dan kinderen met relatief minder arme ouders. Een belangrijke oorzaak is de kinderarbeid. Geschat wordt dat er wereldwijd ongeveer 250 miljoen kinderen tussen de 5 en 17 jaar werken. Verplicht en toegankelijk basisonderwijs is een belangrijk middel in de strijd tegen kinderarbeid. Het geeft kinderen de kans om zich verder te ontwikkelen waardoor hun kansen toenemen. Dit komt uiteindelijk de hele maatschappij ten goede.

Mogelijkheden en oplossingen

Met flexibele schooltijden kan men tegemoet komen aan de bijdrage die kinderen thuis moeten leveren. Tevens dienen er meer scholen gebouwd te worden om de afstand die kinderen en leraren naar school af moeten leggen te verkleinen. Schoolgeld en boeken dienen voor iedereen betaal te zijn of het onderwijs en de boeken worden gratis beschikbaar gesteld. De kwaliteit van het onderwijs laat vaak nog te wensen over. Er zijn vele particuliere initiatieven en organisaties die zich inzetten voor dit Millenniumdoel. Ik noem twee organisaties: De organisatie Save the Children werd in 1981 opgericht en is de grootste onafhankelijke kinderrechtenorganisatie ter wereld en in meer dan 110 landen actief. Zij pakt Millenniumdoel 2 aan met de grote internationale campagne “Rewrite de Future”. Zij helpen o.a. ook kinderen in conflictgebieden, in vluchtelingenkampen en richten scholen op voor voormalig kindsoldaten. Zie voor meer informatie: www.savethechildren.nl. Voor meer informatie voor het onderwijs verwijs ik naar www.werelddocent.nl.

In mijn boek “De mens in de 21e eeuw” pleit ik ervoor dat vanaf de eerste groep het kind al persoonlijkheidsvorming krijgt. Toepassing van de bewustwordingspsychologie en het daarop gebaseerde bewustwordingsmanagement bevordert de bewustwording, o.a. in het basis- en voortgezet onderwijs, omtrent waarachtige en duurzame globalisering.

Dit Millenniumdoel hoeft niet scherper gesteld, maar het is gezien de middelen die er in overvloed aanwezig zijn, beschamend dat de situatie nog steeds zo schrijnend is. Er dienen veel meer middelen beschikbaar te worden gesteld om de rechten van het kind gestalte te geven en te waarborgen en dit Millenniumdoel te halen. Zie ook www.kinderrechten.nl. In de multidisciplinaire werkconferentie die ik ontwikkel en ga organiseren zal hier zeker ook aandacht aan worden besteed.

Je kunt je, als je dat wilt, inschrijven op deze artikelenserie. Dat kost je alleen een mailtje. Zet daarop “millenniumdoelen” en ik zet je op de verzendlijst daarvoor.