In het Financieele Dagblad van 30-08-2008 schreef columnist en socioloog Anton Zijderveld een artikel over bedrijfskundige kwakzalvers. Hij geeft aan dat ook in organisaties het fenomeen van de alternatieve bedrijfskunde zich opdringt. De ontzuiling en ontkerkelijking hebben de opkomst van bedrijfscharlatans mogelijk gemaakt. De bedrijfs- en organisatiekunde zal op nuchtere wijze academisch moeten blijven en zich vooral niet mooier moeten voordoen dan zij is. Vandaag publiceerde het FD de volgende reactie daarop van mij:

Waarom worden alle adviseurs over één kam geschoren?

Zeer terecht neemt Zijderveld afstand van de alternatieve bedrijfskundige en parageneeskundige kwakzalverij. Terecht neemt hij stelling tegen hen die op oneigenlijke wijze met het lijden van de medemens omgaan. Maar welke socioloog of andere wetenschapper kwam tegen de slavernij en kinderarbeid in opstand? En waarom alle niet-academisch geschoolde organisatiebegeleiders over een kam scheren? Is dat een intelligente, wetenschappelijk-ethische en respectvolle houding naar hen die op integere en professionele wijze hun vak uitoefenen? Had wat meer woorden gewijd aan deze groep, die het rendement van organisaties aantoonbaar verhoogt, in plaats van die paar nuancerende regels. Het is pure angst en ontkenning van de historische realiteit als gedacht wordt dat de wetenschap uitgehold kan worden door spiritualiteit of oneigenlijk gebruik daarvan. De christelijke kerken hebben eeuwenlang de ware spiritualiteit van de mens verloochend en onderworpen aan oneigenlijke machtswil. Tot op heden worden inquisitie-achtige methoden toegepast op afvalligen door academisch geschoolde theologen. Met glimmende brochures worden particuliere beleggers, burgers en overheden misleid en op een (wetenschappelijk onderbouwd) dwaalspoor gebracht van meer groei, winst en mogelijkheden en een betere gezondheid. Allemaal door en binnen het reguliere circuit. Het wordt wellicht tijd voor een vereniging tegen de parabedrijfskundige kwakzalverij. Ik kan het alleen maar toejuichen. Maar laten wetenschap, bedrijfsleven, politiek, overheid, religie en kunst en cultuur zich dan ook verbinden. Zowel academisch als niet-academisch geschoolden.

Bert-Jan van der Mieden, voorzitter Stichting Globaliseringscentrum, Apeldoorn

Daarop reageerde de Orde van Organisatie Adviseurs begrijpelijkerwijs met een artikel waarin een pleidooi wordt gehouden voor erkende organisatieadviseurs. Ik ben een groot voorstander van erkenningen, geregistreerde professionals en lidmaatschappen van een beroepsvereniging, maar het is arrogant, onzinnig en onrealistisch om te stellen dat alleen door academisch geschoolden goed en verantwoord werk in organisaties geleverd kan worden. Als we de vele honderden miljoenen euro’s die aantoonbaar in de afgelopen decennia in overheidsinstellingen door academici verspild en verkwist zijn, waar menig OOA-adviseur bij betrokken is geweest, dan komen ze handen tekort om die in eigen boezem te steken. Maar klokkenluiders en zwartboeken, bijvoorbeeld vanuit de reguliere gezondheidszorg, zijn niet welkom, laat staan kritische geluiden vanuit het niet-reguliere circuit. Ik kan zo organisaties noemen waar externen werden en wellicht worden ingehuurd voor een paar duizend euro per dag, zonder dat daar werk voor is, alsmede etages in organisaties waar academici op de loonlijst staan, maar die (vrijwel) niets te doen hebben. Dat is in bepaalde circuits een “publiek/beroepsgeheim”. Een vereniging daarvoor oprichten heeft geen zin, maar een geheim genootschap zou heel wat leden uit diverse sectoren hebben. Wellicht iets voor ambtenaren en organisatie-adviseurs om over na te denken tijdens een van hun meditaties tijdens werktijd(?)