Even voor het geheugen: Het woord competentie, uit het Frans afkomstig, betekent bevoegdheid en uit het Engels afkomstig: kennis die men van de moederaal heeft. In het kader van personeelsbeleid bedoelen we met competenties kennis, vaardigheden en persoonseigenschappen. Het kan zeker heel nuttig zijn om competentieprofielen te maken en competentiemanagement toe te passen. Competentiemanagement wordt wel het cement van het personeelsbeleid genoemd. Dat wordt natuurlijk positief bedoeld, maar cement klinkt de bouwstenen ook onwrikbaar aan elkaar. Patiëntnummers, sofi-nummers, mortuariumnummers zijn onontbeerlijk in de huidige maatschappij en zeer nuttig. Hetzelfde geldt voor competentieprofielen, maar wel jammer als we geen mens meer zijn, maar een profiel, als ware het een nummer. Je begrijpt me wel. Wat zijn de motieven voor competentiemanagement?
Als we personeelsinstrumenten, waaronder competentieprofielen, gebruiken om schijnzekerheid en schijnbare beheersbaarheid en controle te creëren, dan is en worden ze een fopspeen. Een excuus en vluchtroute om wellicht onszelf, maar met name de ander, in een hokje te kunnen plaatsen en te zetten. We verdringen de fundamentele, universele menselijke basisinstrumenten: Communiceren, verbinden en de dialoog aangaan. De mens is verbonden, communiceert en is continu in dialoog met zichzelf en de ander. Meer onbewust dan bewust, maar we doen het. De bewustwordingspsychologie en het daarop gebaseerde bewustwordingsmanagement is de concrete basis van Human Resource Management in de 21e eeuw. Het twintigste eeuwse personeelsbeleid is passé en blasé en niet in staat gebleken tot een gelijkwaardig partnerschap met de directie en de ondernemer te komen. Bewustwordingsmanagement concretiseert competentiemanagement en niet andersom.
Duurzaam succesvolle organisaties ontstaan alleen door te luisteren naar de mens achter de functionaris. En door vervolgens op basis van de resultaten daarvan te communiceren. Dan worden vergaderingen bijeenkomsten waarop we de dialoog met elkaar aangaan, elkaar spreken en kunnen aanspreken op.
Wie van jullie gaat het toepassen?