Deze week zagen we de film “Sunshine” van István Szabó. Een epische familiekroniek over drie generaties van de Hongaars-joodse familie Sonnenschein, van eind negentiende eeuw tot de jaren zestig van de twintigste eeuw. De centrale figuur is Ignatz Sonnenschein die rechter wordt in het Oostenrijk-Hongaarse keizerrijk. En later zijn zoon en kleinzoon.
We zien de Eerste Wereldoorlog en de opkomst van het antisemitisme, waardoor zoon Adam zijn naam verandert in Sors en katholiek wordt. Welke motieven spelen hierbij een rol? Kleinzoon Ivan wordt met tweeduizend anderen gevangen genomen in een concentratiekamp en maakt mee dat onder zijn ogen zijn vader gemarteld wordt en ten gevolge daarvan sterft. Later verwijt zijn oom hem en de anderen ten onrechte lafheid, omdat zij niets deden om dat te voorkomen. Een schrijnende en onterechte veroordeling, daar zij, onder erbarmelijke omstandigheden, machteloos stonden tegenover dertien gewapende soldaten. Individuele en collectieve angst, wanhoop, moedeloosheid en machteloosheid beïnvloeden elkaar. Hoe moedig zijn wij als we er zelf staan? En hoe moedig zijn wij nu in het dagelijkse leven?
Een indrukwekkende, realistische film die deze gevoelens en gedachten indringend weergeeft. Alsmede de gevolgen van partijterreur, oneigenlijke machtswil en machtsmisbruik, waardoor Ivan o.a. zijn vriend moet verhoren en medeverantwoordelijk is voor zijn gewelddadige dood daarna. De grootmoeder geeft nog wel de boodschap mee dat je uit het leven moet halen wat erin zit, maar overheersend is toch de weergave van honderd jaar wereldgeschiedenis vol machtsmisbruik en geweld en mensonterende ideologieën ten koste van veel lijden en mensenlevens. De consequenties van individuele en collectieve minderwaarde, angst en afhankelijkheid komen nadrukkelijk naar voren.
Waarom meld ik dit? Omdat het vandaag de dag nog gebeurt: Schijnprocessen, folteringen en martelingen door “beschaafde” mensen. Verraad, corruptie, machtsmisbruik en oorlogen. Psychische, lichamelijke en sociale onderdrukking en mishandeling op basis van politieke en/of godsdienstige overtuiging. Al het bovenstaande onderstreept het belang van het erkennen en opheffen van de schijn, de diverse schijn-ikken en de schijnmotieven van de mens.
We kunnen pas werkelijk respectvol zijn naar onszelf en naar de ander toe, als we zowel het onwaarachtige, oneigenlijke en onzuivere, als het waarachtige, zuivere en wezenlijke in de mens erkennen en van elkaar (onder)scheiden. Door de overwoekering door de schijn van het Zijn(de) ongedaan te maken en door Zelfrealisatie kunnen we het Zijnde en ons Zelf bewust manifesteren. Dan ontstaat er individuele en collectieve vrede van binnenuit en wordt “One world, one dream” werkelijkheid.
De bewustwordingspsychologie geeft daartoe inzichten en handvatten in mijn boek “De mens in de 21e eeuw”. En op dit weblog wil ik daartoe samen met jou en de andere lezers een en ander nader uitwerken en met elkaar uitwisselen en verdiepen. Deel daarom je inzichten en ervaringen, vragen en antwoorden met ons.