Innovatie komt van het Latijnse woord innovátio, hetgeen nieuwigheid, vernieuwing betekent. Innováre = vernieuwen en novus = nieuw. Met innovatie wordt bedoeld het invoeren van nieuwe betere technieken, het ontwikkelen van nieuwe producten of diensten en nieuwe toepassingen van bestaande producten of diensten. Er wordt veel belang gehecht aan innovatie, waarbij men zich met name richt op de technologische innovatie.

Het woordje “in” kan ook duiden op een ontkenning. Bijvoorbeeld inefficiënt, incompetent en incompleet. Ik kom erop, omdat je je kunt afvagen hoe innovatief bepaalde innovatieve producten of diensten zijn. En omdat innovatie veelal niet slaagt, omdat we nog steeds in-novatief (niet-vernieuwend) zijn als het gaat om het omgaan met risico’s en het communiceren met elkaar. Ik begin met het laatste. Maar daarvoor moet ik eerst iets vermelden over de term sociale innovatie. Daaronder verstaat men de vernieuwing van de organisatie, door talent en kwaliteiten optimaal te gebruiken, met als doel de productiviteit te optimaliseren. Om dat te bewerkstelligen hecht men aan autonomie, vrijheid en inspraak voor de werknemers, zodat hun betrokkenheid, motivatie en creativiteit optimaal wordt benut.

Omdat iedereen met automatiseringsprocessen te maken krijgt, of heeft, is het voor velen goed herkenbaar dat het slagen of falen daarvan voornamelijk bepaald wordt door de manier waarop mensen met risico’s omgaan en met elkaar communiceren. Helaas zijn er vele voorbeelden van projecten te noemen, die mislukten/mislukken door slechte communicatie. Dat geldt echter ook voor andere innovatieprocessen.

Innovatie kan in-novatie worden, doordat de mensen niet de verantwoordelijkheid nemen voor de eigen risico’s en die van de ander. Dat kan ook het risico van functieverandering of baanverlies zijn. Innovatie kan ook in-novatie worden als sociale innovatie achterwege blijft of mislukt. De vernieuwing komt dan in feite niet of gebrekkig tot stand.

De dieperliggende oorzaak van in-novatie is gebrek aan vertrouwen. Dan komen we bij de vraag in hoeverre innovatie wel innovatief is. Als ik stel dat we nog steeds in-novatief met risico’s en communicatie omgaan, dan pleit ik voor vernieuwing daarin. We zouden beter met elkaar moeten communiceren en meer openstaan voor de risico’s die we zelf en de ander lopen en bedreigen. Dat begint bij het realiseren en wegnemen van de oorzaak, waardoor we dat niet doen. En die is wederom: gebrek aan vertrouwen.

En nu komt de clou: Vertrouwen, zelfvertrouwen en levensvertrouwen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dat betekent dat de oplossing voor bovengenoemde problemen en de voorwaarde voor het welslagen van alle innovatie gelegen is in het terug gaan naar onze Oorsprong. Naar wie en wat we Zijn, naar zelfvertrouwen, vertrouwen in elkaar en in het leven. En naar onze onderlinge verbondenheid. En dat is geen innovatie, maar her-inneren.