Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) werd in 1988 opgericht en is een onpartijdige organisatie van de Verenigde Naties (WMO en UNEP). Het panel bestaat uit honderden experts uit de hele wereld, vanuit universiteiten, onderzoekscentra, ondernemingen, milieu-organisaties en andere organisaties. Het IPCC(http://www.ipcc.ch) heeft als doel wetenschappelijk een duidelijke en objectieve evaluatie te maken van de beschikbare wetenschappelijke, technische en socio-economische informatie in verband met de klimaatveranderingen. Het IPCC doet dus zelf geen onderzoek en wordt als de meest neutrale bron van informatie over klimaatverandering beschouwd. Op 12 oktober 2007 werd in Oslo bekend gemaakt dat aan het IPCC, samen met de voormalige Amerikaanse vice-president, Al Gore de Nobelprijs voor de Vrede 2007 was toegekend “voor het vergroten en verspreiden van de kennis over de door de mens veroorzaakte klimaatverandering en voor het bevorderen van maatregelen om deze tegen te gaan.”

Rapportages

Sinds zijn oprichting heeft het IPCC, ongeveer elke vier à vijf jaar, rapporten gepubliceerd die gelden als referentiewerken voor beleidsmakers, wetenschappers en andere specialisten. Het laatste rapport kwam in 2007 uit. Het zogenoemde Syntheserapport bevat geen nieuwe onderzoeksresultaten, maar door het combineren van de resultaten van de drie werkgroepen ontstaan nieuwe inzichten. Aan een der deelrapporten hebben Prof.dr. Pavel Kabat en Prof.dr. Rik Leemans, beiden verbonden aan Wageningen Universiteit en Researchcentrum en Prof.dr. Frans Berkhout, directeur van het Instituut voor Milieuvraagstukken van de Vrije Universiteit, als ‘lead authors’ meegeschreven.

Voorbereidende conferentie

Na afloop van de jaarlijkse top van de Verenigde Naties (VN) over klimaatwijziging – de Conferentie van Partijen (COP14) – in Poznan in 2008, bleek dat er nog steeds aanzienlijke verschillen in inzicht overbrugd moeten worden, voordat een overeenkomst kan worden bereikt over de aanpak van klimaatwijziging tijdens de VN-conferentie over klimaatwijziging (COP15), die dit jaar in december in Kopenhagen plaatsvindt. De universiteit van Kopenhagen heeft daarom van 10 tot en met 12 maart 2009 een conferentie georganiseerd over klimaatverandering met de titel “Climate Change, Global risks, Challenges and Decisions”. Tijdens deze voorbereidende conferentie vergaderden 2.500 klimaatdeskundigen uit 80 landen om hun hulp te verlenen aan de New Climate Deal, het nieuwe klimaatprogramma. De voorbereidende conferentie stond in het teken van risico’s, uitdagingen en besluiten op het terrein van klimaatverandering en het uitwisselen van vorderingen en nieuwe inzichten. (www.climatecongress.ku.dk).

Aanwezig waren o.a. de IPCC-voorzitter (Intergovernmental Panel on Climate Change, de VN-organisatie opgericht n.a.v. de risico’s van klimaatverandering) en Nobelprijslaureaat dr. R.K Pachauri, evenals Lord Nicholas Stern van de London School of Economics, José Manuel Barosso, president van de Europese Commissie en de Deense eerste minister Anders Fogh Rasmussen. “Dit is dé kans voor de wetenschapswereld om de hoogdringendheid van de klimaatverandering te beschrijven. De uitdagingen zijn zo groot, dat wij er moeten zijn en de politici moeten helpen te begrijpen wat er aan de hand is”, aldus professor Katherine Richardson, vicedecaan van de universiteit van Kopenhagen en voorzitter van de wetenschappelijke stuurgroep voor de conferentie. Meer dan 1.400 samenvattingen zijn ingediend voor toevoeging aan het programma. Klimaatwetenschappers, waaronder prof. John Schellnhuber, PIK, Potsdam, prof. Dan Kammen, Berkeley, prof. William D. Nordhaus, Yale, en prof. Diana Liverman, Oxford, verstrekten aan beleidsvoerders en politici de inbreng van de wetenschapswereld. Een coalitie van tien gerenommeerde universiteiten, de IARU (International Alliance of Research Universities) staat achter het evenement. Leden van de IARU zijn de universiteit van Kopenhagen, Yale-universiteit, UC Berkeley, University of Oxford, University of Cambridge, de universiteit van Tokio, de universiteit van Peking, de National University of Singapore, ETH Zürich en de Australian National University.

De bevindingen zullen worden gepubliceerd in een beknopt verslag van de recentste kennis op het vlak van klimaatverandering en omtrent de maatregelen die kunnen worden genomen. Het verslag zal deze zomer worden verspreid onder alle deelnemers aan de VN-conferentie voor klimaatverandering, de COP15 in december. De zes belangrijkste conclusies van het congres zijn inmiddels overhandigd aan de minister-president Anders Fogh Rasmussen:

Boodschap 1: De mondiale emissies leiden tot de ergste IPCC-scenario’s. Het klimaatsysteem is voorbij de natuurlijke variabiliteit voor temperatuurstijging, zeespiegelstijging, oceaan- en ijsstromingen, verzuring van de oceanen en weersextremen. Deze trends kunnen versnellen, met abrupte klimaatverandering en onherstelbare schade.

Boodschap 2: Maatschappijen zijn zeer kwetsbaar voor slechts matige klimaatverandering, waarbij men in arme landen het grootste risico loopt. Temperatuurstijging van meer dan 2 graden zorgt voor grootschalige (sociale) ontwrichting.

Boodschap 3: Snelle, blijvende en effectieve beperking van klimaatverandering, door gecoördineerde wereldwijde en regionale actie, is noodzakelijk om ‘gevaarlijke klimaatverandering’ te voorkomen. Stevige doelstellingen, op basis van een lange termijnstrategie, dienen gerealiseerd te worden om sterke toename van de sociale en economische kosten te voorkomen.

Boodschap 4: Klimaatverandering heeft sterk uiteenlopende effecten op de gehele menselijke samenleving en de natuur. Effectieve, goed gefinancierde veiligheidsmaatregelen zijn noodzakelijk om de armen en meest kwetsbaren te beschermen.

Boodschap 5: We hebben voldoende middelen om de uitdaging van klimaatverandering effectief aan te pakken. We dienen een koolstofarme economie te realiseren. Afgestemd komen tot veranderingen in onze energievoorziening levert voordelen op, waaronder werkgelegenheid, gezondheidsvoordelen, daling van de economische schade van klimaatverandering en herstel van de economische waarde van natuurlijke ecosystemen.

Boodschap 6: Hef beperkingen en blokkerende subsidies op, benut kritische kansen, doorbreek de macht van economische lobbygroepen, overwin de traagheid in sociale en economische systemen en maak plaats voor innovatief leiderschap. Kom als regeringen in actie en betrek de maatschappij daar zelf bij.

Over de klimaatconferentie die in december 2009 ook in Kopenhagen plaatsvindt zal ik ook berichten.